2xSmolensk' 2010 - która wizyta była ważniejsza i dla kogo?

Prywatna czy oficjalna? Lot wojskowy czy cywilny?

Autor: Animek

Po lekturze wypowiedzi najwyższej rangi urzędników państwowych, w tym pewnego ministra, którzy powinni te sprawy mieć w małym palcu u lewej nogi, po prostu odechciewa się pisać odpowiedzi na takie pytania, bo wątpię, czy ten tekst będzie dla nich zrozumiały. Szczególnie chodzi mi o wypowiedź pana od protokołu dyplomatycznego, który odróżniał wizyty oficjalne od prywatnych według kryterium noclegu i posiłku (aż strach pomyśleć, czym dla takiego pana różni się wizyta „bardziej” od „mniej” oficjalnej).

W tej sytuacji należałoby chyba przedstawić naszym specjalistom od protokołu najbardziej ogólny sposób klasyfikacji wizyt międzynarodowych, nie uwzględniający wykorzystania zastawy stołowej ani łóżek.

Mianowicie:

1. Najwyższej rangi wizytą międzynarodową jest wizyta państwowa (state visit). Wizyta taka ma miejsce, gdy głowa państwa danego kraju przyjeżdża do drugiego kraju na zaproszenie głowy państwa kraju-gospodarza. Czyli niedawna wizyta prezydenta Komorowskiego we Francji była wizytą państwową, a nie oficjalną, z czego chyba ani sam prezydent, ani jego urzędnicy chyba nie zdawali sobie sprawy, sądząc z wpisu na ten temat na prezydenckiej stronie internetowej. Głowie państwa w czasie takiej wizyty z reguły towarzyszy co najmniej jeden z kluczowych ministrów, przeważnie minister spraw zagranicznych, a często także delegacja przedstawicieli świata biznesu (ktoś taki towarzyszył naszemu prezydentowi we Francji, bo nie zauważyliśmy… To po co on tam w ogóle pojechał?).

2. Wizyta oficjalna ma miejsce, gdy przedstawiciel najwyższych władz państwowych udaje się do innego kraju w ramach pełnienia obowiązków służbowych, niekoniecznie na zaproszenie drugiej strony, ale zawsze za jej zgodą i wiedzą (z przyczyn oczywistych). Podróżą oficjalną będzie więc zarówno wizyta członka władz państwowych w celu udziału w oficjalnych uroczystościach (na zaproszenie), jak w celu odbycia inspekcji stacjonujących w tym kraju wojsk (np. w Iraku), czy spotkania z wyznawcami (wizyty papieskie).

3. Wizyta prywatna ma miejsce w sytuacji, gdy przedstawiciel najwyższych władz państwowych wyjeżdża do innego kraju w celu nie związanym w żaden sposób z pełnieniem obowiązków służbowych, np. z rodziną na wakacje do Grecji (chociaż może okazać się, że osoba taka wyjechała nie do Grecji, a zupełnie gdzie indziej i w innym celu niż wakacyjny, ale to już inna historia).

Z powyższego wynika, że zarówno podróż premiera Tuska do Katynia w dniu 7 kwietnia 2010 roku, jak prezydenta Lecha Kaczyńskiego trzy dni później były wizytami oficjalnymi. Premier jechał na zaproszenie premiera Putina (chociaż jak z tym zaproszeniem było, to do końca nie wiadomo) by wziąć udział w oficjalnych uroczystościach jako Prezes Rady Ministrów RP. Prezydent Lech Kaczyński jechał do Katynia jako Prezydent RP w towarzystwie osób oficjalnych w ramach wykonywania swoich obowiązków służbowych, do których należy uczczenie oficerów Wojska Polskiego, poległych w obronie Ojczyzny.

Wizyty te różnią się jednak pod względem rangi uczestniczących w nich przedstawicieli RP. Otóż wyższa rangą była wizyta Lecha Kaczyńskiego, ponieważ prezydent jest wyższy rangą od premiera, czyli Prezesa Rady Ministrów, chociażby ze względu, że to prezydent desygnuje premiera, a nie odwrotnie (art. 154 Konstytucji RP). Prezydent Rzeczypospolitej jest przedstawicielem Narodu, wybieranym w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i w głosowaniu tajnym (art. 127 Konstytucji RP) na kadencję pięcioletnią, podczas gdy Prezes Rady Ministrów jest urzędnikiem państwowym, szefem korpusu Służby Cywilnej i szefem administracji państwowej, który może, ale nie musi piastować swoje stanowisko przez całą kadencję parlamentu. Ponadto Prezes Rady Ministrów, wiceprezesi Rady Ministrów i ministrowie muszą złożyć wobec Prezydenta Rzeczypospolitej przysięgę, co dodatkowo potwierdza nadrzędność urzędu prezydenta nad urzędem premiera (art. 151 Konstytucji RP). Tak na marginesie, to być może w tym fakcie tkwi główna przyczyna niechęci premiera Tuska do wspólnej podróży z L. Kaczyńskim do Katynia, której prezydent Kaczyński bynajmniej się nie przeciwstawiał, ponieważ premier musiałby zgodnie z protokołem ustąpić prezydentowi pierwszeństwa.

Czyli jedną sprawę już wyjaśniliśmy: obie wizyty były wizytami oficjalnymi, ale wizyta prezydenta Kaczyńskiego była wizytą wyższej rangi niż wizyta premiera Tuska.


Pierwsza wizyta premiera Tuska w Katyniu 7 kwietnia 2010 roku

A teraz odpowiedź na drugie pytanie, a mianowicie czy lot Tu-154M 101 w dniu 10 kwietnia 2010 roku był w związku z powyższym lotem cywilnym, czy prywatnym? Najpierw wyjaśnijmy jednak sprawę podstawową: status wizyty (państwowa, oficjalna, prywatna) i status lotu (wojskowy, cywilny) nie mają ze sobą nic wspólnego. Głowa państwa może sobie lecieć z państwową wizytą najwyższej rangi samolotem rejsowym jakichś podrzędnych linii lotniczych i wtedy jest to zawsze lot cywilny. A jeżeli ta sama głowa państwa poleci na wizytę samolotem F-16 należącym do sił zbrojnych, to lot będzie zawsze lotem wojskowym, bo samolot należy do sił zbrojnych danego państwa. O tym, czy lot jest wojskowy, czy cywilny decyduje bowiem nie status wizyty, lecz statku powietrznego.

Można to zresztą łatwo sprawdzić. Proponuję, by np. minister Sikorski przeleciał się w tę i z powrotem do Smoleńska najpierw prywatną Cessną, a potem wojskowym F-16 i w obu przypadkach użył swojej siły przekonywania opowiadając o cywilnym charakterze lotu pilotowi, który mu wyleci na spotkanie….

Można więc w tym momencie zakończyć całą dyskusję stwierdzeniem, że obie wizyty były oficjalne, wizyta prezydenta Kaczyńskiego była wyższej rangi niż premiera Tuska, a lot w obu przypadkach był lotem wojskowym, bo odbywał się samolotem należącym do polskich sił zbrojnych i był pilotowany przez wojskową załogę.


Druga wizyta premiera Tuska w Katyniu 10 kwietnia 2010 roku

Swoim starym zwyczajem postaram się jednak dodatkowo przewidzieć i uprzedzić cios ze strony sceptyków, którzy mogą argumentować, że wizyta premiera była ważniejsza, bo „historyczna”, że spotkał się w Katyniu z premierem Putinem, podczas gdy w wizycie prezydenta Kaczyńskiego miał uczestniczyć tylko jakiś niższej rangi przedstawiciel władz rosyjskich i dlatego w porównaniu z wizytą Tuska miała charakter prywatny.

No właśnie, która wizyta była ważniejsza i dla kogo?

W czasie wizyty w Smoleńsku 7 kwietnia 2010 roku premier Tusk spotkał się z premierem Putinem. „Spotkał się”, ponieważ mimo nieporównanie większej władzy, jaką premier Putin posiada w Rosji, obydwaj panowie są premierami, czyli urzędnikami państwowymi równej rangi. Premier Rosji nie omieszkał jednak polskiemu premierowi pokazać, gdzie jego miejsce, spóźniając się na uroczystości prawie o godzinę.

Ale do rzeczy. Wizyta rozpoczęła się w części rosyjskiej kompleksu memorialnego "Katyń", gdzie po krótkiej modlitwie delegacje złożyły wieńce i premierzy złożyli hołd Rosjanom, którzy na terenie Lasu Katyńskiego padli ofiarą zbrodni stalinowskich w ramach tzw. Wielkiej Czystki w latach trzydziestych ubiegłego wieku. Premierzy Polski i Rosji wmurowali tam też kamień węgielny pod Świątynię Zmartwychwstania Chrystusa - cerkiew prawosławna, która ma upamiętnić rosyjskie ofiary stalinowskich represji spoczywające w ziemi katyńskiej. Dopiero później delegacje przeszły do polskiej części cmentarza, gdzie premierzy oddali hołd polskim oficerom zamordowanym przez NKWD. Potem premierzy udali się do Smoleńska, gdzie zaplanowano spotkanie z polsko-rosyjską Grupą ds. Trudnych, oraz część oficjalną, czyli rozmowy obu premierów, konferencję prasową i wspólny posiłek kończący wizytę.

Z powyższego wynika więc, że premier RP pojechał do Katynia, by uczcić pamięć ofiar stalinizmu w ogóle, włączając w to polskich oficerów, którzy przecież padli ofiarą nie czystek politycznych, a zbrodni wojennej. Czy taki przebieg spotkania ma cokolwiek wspólnego z walką rodzin katyńskich o wskazanie winnych tej zbrodni, rehabilitację zamordowanych i przeprosiny za śmierć ich najbliższych? Ponadto spotkanie ogłoszono „spotkaniem o wymiarze historycznym”, będącym „pierwszą próbą zmierzenia się Rosji z jej totalitarną przeszłością”, podkreślając fakt, że premier Putin jest pierwszym przywódcą Federacji Rosyjskiej, który odwiedził Katyń i uczcił tam pamięć (między innymi) polskich oficerów. Wizyta nie przyniosła więc znaczącego postępu w porównaniu do kwietnia 1990 roku, gdy ZSRR uznał winę NKWD za mord na Polakach, oraz 1993 roku, gdy ówczesny prezydent Rosji Borys Jelcyn w czasie wizyty w Polsce przekazał nam dokumentację katyńską i składając kwiaty pod Krzyżem Katyńskim na warszawskich Powązkach poprosił o przebaczenie, a jej opisany powyżej „historyczny” wymiar wydaje się służyć bardziej Rosji, niż Polsce.

Zaplanowana na 10 kwietnia wizyta prezydenta Lecha Kaczyńskiego miała być zdecydowane bardziej rozbudowana, a jej celem było wyłącznie uroczyste uczczenie siedemdziesiątej rocznicy zbrodni katyńskiej. Program wizyty przewidywał m.in. mszę św. z modłami ekumenicznymi w polskiej części cmentarza, po której zaplanowano wystąpienia prezydenta RP, przedstawiciela strony rosyjskiej i przedstawiciela Federacji Rodzin Katyńskich. Ze względu na obecność licznej grupy młodych osób, które po raz pierwszy odwiedziły Katyń, w trakcie uroczystości przewidziano czas na to, żeby każdy mógł indywidualnie oddać hołd bliskim. Kolejnym punktem wizyty był wspólny obiad prezydenta Kaczyńskiego z przedstawicielami Rodzin Katyńskich oraz spotkanie z Polonią smoleńską.

O różnej wadze obu wizyt świadczy także liczebność obu delegacji. Samolotem premiera poleciało do Katynia 49 osób, w tym dziewięciu ministrów, 11 posłów i senatorów, w tym pięć osób reprezentujących PO, oraz wysocy urzędnicy KPRM. W gronie 19 zaproszonych gości premiera byli: Lech Wałęsa, Tadeusz Mazowiecki, Andrzej Wajda, Norman Davies, Naczelny Rabin Polski Michael Schudrich, zwierzchnik Cerkwi w Polsce metropolita Sawa, biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego (luterańskiego) w Polsce Jerzy Samiec, biskup pomocniczy warszawski prof. dr hab. Tadeusz Pikus, a także dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau Piotr Cywiński. W wizycie premiera wzięli także udział przedstawiciele Rodzin Katyńskich.


Komitet honorowy obchodów premiera Tuska

Towarzysząca prezydentowi Lechowi Kaczyńskiemu delegacja liczyła natomiast kilkaset osób, w tym ponad 300  osób z rodzin ofiar katyńskich, zarówno tych zrzeszonych w Federacji Rodzin Katyńskich, jak niezrzeszonych w jakichkolwiek organizacjach, przybyłych m.in. z USA, Wielkiej Brytanii, Kanady i Norwegii. W piątek 9 kwietnia z Warszawy wyjechał pociąg specjalny, który zawiózł do Katynia ok. 460 osób. Poza rodzinami ofiar byli to kombatanci, żołnierze kompanii honorowej Wojska Polskiego, harcerze i wolontariusze.

Oprócz przedstawicieli środowisk katyńskich, związanych z nimi księży, w skład delegacji wchodzili: ostatni Prezydent RP na uchodźctwie, legenda Solidarności Anna Walentynowicz, 18 parlamentarzystów (w tym 7 osób z PiS), kapelanowie armii, siedmiu generałów piastujących najwyższe stanowiska dowódcze w Wojsku Polskim, Rzecznik Praw Obywatelskich, szefowie IPN, NBP, PKOI i BBN, rektor UKSW oraz urzędnicy Kancelarii Prezydenta.

Reasumując, wizyta premiera Tuska była wizytą dwustronną, o zdecydowanie większym znaczeniu dla Rosji niż dla Polski, bowiem posłużyła do marginalizacji sprawy mordu katyńskiego jako zbrodni wojennej przez zaszeregowanie jej w jednym rzędzie ze stalinowskimi czystkami. Wizyta prezydenta Kaczyńskiego była wizytą jednostronną, w trakcie której Prezydent RP wypełniał swoje obowiązki względem Narodu, przewodnicząc delegacji uczestniczącej w uroczystościach rocznicowych, składającej się z czołowych przedstawicieli Narodu i rodzin ofiar, wielokrotnie większej od delegacji rządowej, która odwiedziła Katyń trzy dni wcześniej. W czasie tej wizyty prezydent Kaczyński działał wyłącznie na rzecz polskiej, a nie obcej racji stanu i to nadało jego wizycie najwyższą rangę.

Źródła:

www.pomorska.pl/apps/pbcs.dll/article
wyborcza.pl/1,105770,7795970,Lot_PLF_101_cz__1__Przed_wylotem.html
wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80708,7722140,Przewoznik__Spotkanie_Tusk_Putin_7_kwietnia_ok__godz_.html
www.echodnia.eu/apps/pbcs.dll/article
wiadomosci.wp.pl/kat,1356,title,Obchody-w-Katyniu-opoznione-wszyscy-czekali-na-Putina,wid,12147239,wiadomosc.html

Jak sczeźnie Rassieja. Fragment

Prof. dr hab. Rafał Krawczyk:
(  )

Również i doświadczenie podpowiada, że warto zajmować się takimi problemami, które najsilniej przykuwają uwagę, a nie tymi, które ludzi nudzą, mimo słuszności stawianych tez. To jasne, że łatwiej jest odnieść się do spraw dziejących się w pobliżu miejsca własnego życia, niż tych, które mają miejsce w Afryce, Ameryce, czy Australii. Być może, jest to również dowodem słuszności dawnego powiedzenia, że oto „moja chata z kraja”. Poza tym, sytuacja, w jakiej znalazła się Rosja, wywołuje refleksję o globalnym zasięgu. Jest przy tym znamienne, że większość komentatorów przyznaje, że fenomen samej Rosji oraz jej obecnego postępowania jest po prostu głęboko niezrozumiały nie tylko dla profesjonalnych komentatorów, ale wiele wskazuje też i na to, że nie rozumieją go też i sami Rosjanie, działając tyleż gremialnie, co mechanicznie i kulturowo, bez zrozumienia następstw, do jakich ich samych prowadzą. Brak zrozumienia jest czymś bardzo groźnym dla procesu podejmowania decyzji w imieniu całego narodu, szczególnie zaś decyzji mających globalne następstwa. Koszt błędu może się bowiem okazać nieobliczalny, tak jak nikt z inicjatorów obu wojen światowych nie przewidział skali dewastacji jaką przyniosły i konsekwencji w postaci dzisiejszej pokorności Niemiec, niegdysiejszej potęgi gotowej do kształtowania obrazu całego świata. Dlatego, jak sądzę, warto jest wciąż ten fenomen analizować i koniecznie starać się zgłębić jego istotę. 

Bo, też i może jesteśmy właśnie świadkami zjawiska zupełnie nieoczekiwanego, czyli po prostu początku procesu zanikania Rosji, największego państwa świata i do tego zanikania na jego własne życzenie. 

Rosja od jakiegoś czasu sprawia wrażenie, że jej postępowanie jest całkiem irracjonalne z punktu widzenia jej własnych interesów i że jest coraz bardziej kierowana jakąś mechaniką postępowania i pchana samą wewnętrzną jego siłą, wyborem samodzielnym drogi przez świat. A może jest jeszcze inaczej, skoro cechą historii tego kraju zawsze była imperialna irracjonalność, która tylko pod wpływem szczególnych okoliczności przekształciła ją w twór realny. 

 Zacofana, żeby nie powiedzieć – zapyziała azjatycką prowincjonalnością Moskwa Iwana Groźnego – zamierzyła sobie, jakkolwiek by to śmiesznie nie brzmiało,  stać się Trzecim Rzymem (i jedynym prawdziwym) oraz ogłosić najgłębszą i najlepszą cywilizacją regionu. 

Czterdziestoletni okres jego panowania jako cara, był również czasem, kiedy powstawały zarysy późniejszego tworu. Na czym miałaby polegać jego wyjątkowość przybierającego szaty „rzymskiej Rosji”, skoro – jak podkreśla historyk – „kupcy rosyjscy pozbawieni byli prawa do swobodnego wyjazdu zagranicę i musieli uzyskiwać na to specjalne zezwolenia cara”? Rosjanie z dumą głosili, że „niezgodne jest z naszym obyczajem, by ludzie jeździli wszędzie, bez zgody władcy”. Ten typ władzy, zupełnie bezzasadnie aspirujący do „rzymskości”, wymagał wtedy i wymaga też i dzisiaj, całkowitego zniewolenia  poddanych i kontroli prawomyślności ich myślenia. Inaczej przestanie istnieć, a przecież trwa całe pół tysiąclecia. Co go może zastąpić i jak ma się odnaleźć w warunkach współczesności, kiedy to ruch, komunikacja, swobodna wymiana myśli stała się nie tylko podstawą rozwoju, ale wręcz samego istnienia?

Wnikliwy obserwator podróżujący po Rosji markiz de Custine doszedł do podobnego wniosku prawie dwa stulecia temu, stwierdzając oto, że „naród rosyjski nie jest zdolny do niczego oprócz podboju świata. Naród widocznie poświęcił swoją wolność w imię zwycięstwa. Bez tej ukrytej intencji, której ludzie się poddają, być może nieświadomie, historia Rosji byłaby zagadką nie do rozwiązania”. 

Jeśliby przyjąć tę rosyjską wizję świata jako zjawisko realne, byłoby to  równoznaczne z przepowiednią jej równie irracjonalnego końca. Jeśli nie było właściwie żadnych racjonalnych podstaw dla samego pojawienia się tego imperium, które własną inercją wypełniło opustoszałe tereny Syberii i wschodniej Europy, to ten sam brak podstaw istnienia, automatycznie pociągnie za sobą jego zniknięcie. To logiczne. Ktoś spyta: dobrze, a co w jego miejsce? To dobre pytanie, na które odpowiedź musimy dopiero znaleźć.

            W naszej części świata, Rosja stała się szczególnego rodzaju „gorącym kartoflem” i to nie z tej przyczyny, że nie jest już imperialnym mocarstwem, takim jakim była w przeszłości, lecz dlatego, że wypełnia sobą znaczną część Eurazji, a jej mieszkańcy nie są w stanie wyobrazić sobie świata bez istnienia tego tworu, ani też sformułować cech jego głębokiej odmienności od otoczenia. Kwestia, nad jaką się warto zastanowić, to nie tylko sprawa matrycy, jakiej poddajemy schemat naszego własnego myślenia, lecz także i próba spojrzenia na zagadnienie bez żadnych obciążeń. Jak mógłby wyglądać świat bez Rosji? 

Wiem, że dzisiaj jest to pytanie retoryczne i żadne ze światowych mocarstw nie uważa tego za kwestię wartą analizy, a przecież – skoro nie ma pytania, to nie ma i kwestii. Putin, symbolizujący dzisiejszą Rosję, tylko na pierwszy rzut oka reprezentuje jej imperialne ambicje wraz z żądaniem przyłączenia Ukrainy, Białorusi i Krymu do przestrzeni uznawanej za czysto rosyjską. Czyni tak, bo nie ma na gaśnięcie rosyjskiej imperialności żadnego innego pomysłu. To jednak tylko formalna strona zagadnienia. W rzeczywistości, problem jest głębszy i wcale nie idzie tu o nabytki terytorialne, ale o sprawę formy, w jakiej Rosja miałaby się pojawić w świecie przyszłości, jeśli w ogóle miałaby się w nim pojawić. Problemem bowiem nie jest sama tylko Rosja i jej pięćsetletnia imperialna tradycja, lecz kwestia jej własnej tożsamości. Czym jest bowiem w europejskim rozumieniu Rosja i jakie jest jej miejsce w świecie budującym swoją globalną jednolitość?

            Historia Rosji skłania do domniemania, że była na wschodniej półkuli Ziemi tworem, mającym od samego początku cechę efemerydy. Według słownika języka polskiego, „efemeryda to istota, rzecz lub zjawisko przemijające szybko i bez śladu”. Czy Rosję można uznać za zjawisko przemijające bez śladu? Tylko wtedy, kiedy spojrzymy na nie z historycznej perspektywy, dla której pięćset lat, to „zaledwie pięćset lat”. Istotą efemerydy jest jej zjawiskowość na kształt komety. Pojawia się tylko po to, by zniknąć. Rosja tę cechę posiadała od początku istnienia, a odkąd pojawiła się na mapie świata, to, co ją zajmowało nade wszystko, to tylko rozmiar własnego terytorium. Nie była nigdy ani wybijającą się kulturą, nie była kwitnącą gospodarką, ani wzorem etycznego postępowania. Zawsze była tylko  krajem o wielkich rozmiarach grożącym sąsiadom, że włączy ich w swoje granice. Nawet dzisiaj, kiedy wielkość terytorium ma znaczenie drugorzędne, a pozycja mierzona jest zupełnie innymi wartościami, okazuje się, że Rosja potrafi wciąż tylko jedno: produkować tyle uzbrojenia i szkolić tyle wojska, żeby znowu móc poszerzać swoje terytorium. To, że odstaje w tym od innych krajów świata widoczne jest jak na dłoni. Żaden z nich nie utrzymuje z nią już normalnych stosunków i pozostaje ona w tej swojej pozornej wielkości samotna, jak nigdy przedtem.

Rosja osiągnęła największą rozpiętość granic dosyć niedawno, nieco ponad sto lat temu, to jest z początkiem XIX wieku, kiedy na wschodzie sięgnęła Morza Japońskiego, a na południu perskiej stolicy – samego Teheranu. Jej dzisiejsze granice, to zaledwie dwie trzecie ówczesnego terytorium, co nie zmienia faktu, że nadal jest największym państwem świata. To, że rozpoczęła właśnie wojnę o ziemię z Ukrainą, świadczy jednak o tym, że znalazła się w okresie schyłkowym i nie jest w stanie określić swojej tożsamości inaczej, jak tylko obszernością granic. Z rosyjskiego punktu widzenia, to rodzaj upokorzenia, ponieważ przed ponad stu laty granica jej wpływów przebiegała na wschodzie tak daleko, że opierała się aż o przedmieścia Pekinu, a na zachodzie niemal o Poznań i Królewiec. Dzisiaj, Rosja nie jest w posiadaniu ani Poznania, ani Krakowa, ani Warszawy, ani też chińskiej Mandżurii, a władanie przez nią Królewcem, dawną stolicą Prus, sprawia już tylko wrażenie chichotu historii.

W ciągu ostatnich stu lat rozpadło się niejedno imperium, ale tylko jedno z nich – rosyjskie nie potrafiło się z tym faktem pogodzić. Jeszcze do niedawna, wydawało się, że Rosjanie przystosowali się do nowej sytuacji oraz pogodzili z tym, że są dużym narodem posiadającym we władaniu ogromne terytorium, ale ich pozycja w świecie jest już tylko na średnim poziomie, a pod względem wielkości PKG oscyluje wokół dziesiątego miejsca na liście.

            Wypadki ostatniego roku wykazały, że to dla Rosji szczególnie niebezpieczna sytuacja, albowiem skłania do nieprawdziwego i „życzeniowego” spojrzenia na otaczający ją świat, spojrzenia quasi-religijnego, od którego analizy rozpoczęliśmy te rozważania. Euforia, jaka ogarnęła Rosjan po zajęciu Krymu miała taki właśnie „religijno-emocjonalny” charakter pozbawiony cienia realizmu. Może to zresztą skłonić Moskwę do popełnienia kolejnych głupstw, które doprowadzą do całkowitego jej rozpadu. Kraj nikomu niepotrzebny rozpaść się musi. Tyle, że na światowym forum politycznym, nikt nawet mrugnięciem oka nie ośmieli się dać do zrozumienia, że problem nieistnienia Rosji jest w jakikolwiek sposób brany pod uwagę. Okazuje się tymczasem, że w Internecie aż kipi od pomysłów i planów na ten temat i tak, jak niedawno Władimir Żyrynowski wręczał rozmówcom mapę przyszłego podziału Ukrainy, tak teraz mnożą się plany podziału samej Rosji.

            Kresy.pl dzielą przyszłą Rosję na kilkanaście odrębnych tworów, z których „Rosją” ma pozostać tylko nieduży zachodni skrawek. Inna wersja podziału jest bardziej łaskawa i pozostawia jej, jako przyszłej „Moskowii”, większość jej dzisiejszej europejskiej części, resztę pozostawiając w obrębie Wielkich Chin. W tym ujęciu Petersburg miałby przypaść Finlandii.

            Trzeci pomysł forsowany przez Strategic Culture Foundation, to mapa przyszłego świata utworzona zaledwie przed kilkoma miesiącami, we wrześniu 2014 roku. Ten obraz również kreśli perspektywę włączenia azjatyckiej części dzisiejszej Rosji w granice Chin jako „Wielkiej Azji”. Unia Europejska miałaby wtedy wchłonąć zarówno Białoruś i Ukrainę, jak i Turcję, a z Rosji miałaby pozostać jedynie dzisiejsza europejska część.

            Autorzy tej ostatniej wizji twierdzą, że jest to zgodne z zamiarami NATO oraz Stanów Zjednoczonych, których ostatecznym celem ma być finlandyzacja Rosji i „podzielenie na mniejsze części tego największego kraju świata”. Idzie rzekomo o to, by nie mogła powstać w tym rejonie świata żadna alternatywa w postaci, na przykład, integracji euro-azjatyckiej, a to z tej przyczyny, że połączenie siły gospodarczej Unii Europejskiej i zasobów naturalnych dsisiejszej Rosji spowodowałoby powstanie potęgi znacznie przekraczającej możliwości Stanów Zjednoczonych. A przecież USA, to światowy żandarm i źródło międzynarodowego zła. Jeśli tak jest w istocie i podział Rosji na mniejsze państwa staje się perspektywą realną, to nasuwa się myśl, że dzisiejsza putinowska Rosja, swoim działaniem aktywnie ten plan wspomaga i daje światu wyraźny sygnał, że nie radzi sobie sama ze sobą. 

W tej sytuacji więc, to świat musi poradzić sobie z Rosja. Może więc jej podział na mniejsze kawałki jest perspektywą całkiem racjonalną? Inaczej, w środku wschodniej półkuli Ziemi nadal będzie istnieć twór, który wciąż kieruje się zasadą niezmiennie powtarzaną przez jego założyciela – Iwana Groźnego, że oto „ten, kto bije, jest lepszy, a ten, kogo biją i wiążą – gorszy”. 

Trudno uznać to za dowód „rzymskości” Rosji a wiele wskazuje na to, że rosyjskie elity nie zdały sobie jeszcze sprawy z tego, że zasada już nie obowiązuje, a stosunki między narodami opierają się na znacznie subtelniejszych powiązaniach i mają treść istotnie bogatszą.

CAŁOŚĆ